Thermische schoorsteen

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een thermische schoorsteen, ook wel 'stack effect' genoemd, is een bouwkundig principe waarbij temperatuurverschillen zorgen voor natuurlijke ventilatie door een luchtstroom in verticale kanalen.

Omschrijving

Het 'stack effect' treedt op wanneer de temperatuur binnen een gebouw hoger is dan buiten. Warme binnenlucht heeft een lagere dichtheid en stijgt op, waardoor een drukverschil ontstaat. Als er op verschillende hoogtes openingen zijn, stroomt koelere lucht onderin naar binnen en wordt de warmere lucht bovenin afgevoerd. Dit natuurlijke luchtstromingsprincipe kan worden toegepast in ventilatiesystemen zonder mechanische hulp, wat leidt tot energie-efficiëntie en verbeterde luchtkwaliteit. Het schoorsteeneffect kan optreden op schaal van een enkel venster, een gevel of een volledig gebouw. Naast temperatuurverschil kan ook wind een rol spelen bij dit effect door lucht uit het gebouw te zuigen. De hoogte van de neutrale drukzone, waar binnen- en buitendruk gelijk zijn en geen luchtstroom plaatsvindt, is afhankelijk van de locatie van luchtlekkages in het gebouw.

Toepassingen en gerelateerde concepten

Thermische schoorstenen en het stack effect worden toegepast in passieve ventilatiesystemen in diverse gebouwen, waaronder woningen, kantoren en scholen. Dit draagt bij aan een constante aanvoer van verse lucht en minimaliseert verontreinigingen zonder mechanische systemen. Naast traditionele schoorstenen voor rookafvoer, worden 'solar chimneys' (zonneschoorstenen) onderzocht en toegepast om via opwarming door de zon extra trek te genereren voor ventilatie. Een correct ontwerp van een schoorsteen is van belang voor de afvoer van rookgassen bij verbranding. Er bestaan ook prefab schoorstenen die de isolatieschil van een woning helpen handhaven. Systemen voor warmteterugwinning kunnen de warmte geproduceerd door een schoorsteen opnemen en verspreiden om zo het rendement te optimaliseren en verwarmingskosten te verminderen.

Vergelijkbare termen

Rookkanaal

Gebruikte bronnen: